Αλλάζουν οι συνήθειες, αυξάνεται εξ ανάγκης η οικολογική συνείδηση

Tου ΚΩΣΤΑ ΟΝΙΣΕΝΚΟ

Η οικονομία πολλές φορές αποδεικνύεται οικολογική. Το τελευταίο διάστημα πολλοί είναι εκείνοι που έχουν αποκτήσει «οικολογική συνείδηση» στην προσπάθειά τους να περιορίσουν τους λογαριασμούς κοινής ωφελείας και τα υπόλοιπα έξοδά τους. «Το βασικότερο, όπως διαπιστώνουμε σήμερα, είναι ότι παλαιότερα δεν μας ένοιαζε τι είναι αυτό που καταναλώνουμε, πώς λειτουργούν οι διάφορες συσκευές και τι πετάμε στα σκουπίδια. Σήμερα, ακόμα και 20 ευρώ λιγότερα στον λογαριασμό του ρεύματος, μας κάνει διαφορά», λέει στην «Κ» η συνταξιούχος Εφη Παπαδοπούλου. Κάτω από τον πάγκο της κουζίνας της μας δείχνει μερικά μπουκάλια μπίρας του συζύγου της. «Αγοράζεις μόνο το περιεχόμενο, τα μπουκάλια επιστρέφονται και τελικά σου βγαίνει φθηνότερα», εξηγεί. Οι μπαταρίες που χρησιμοποιεί στο τηλεχειριστήριο είναι επαναφορτιζόμενες, λιγότερο βολικές, αλλά πιο οικονομικές. Μερικές τροποποιήσεις στο μπάνιο της μείωσαν την κατανάλωση του νερού (κυρίως στο καζανάκι). «Το πιο σημαντικό είναι η σωστή διαχείριση των τροφίμων, ούτως ώστε να μην πετιούνται, όπως παλιότερα. Αγοράζω και μαγειρεύω όσο χρειάζεται για δύο άτομα, ενώ ψάχνω πλέον λύσεις για τη μετατροπή του χθεσινού φαγητού. Κάνω πίτες με τα μακαρόνια, ομελέτα με το ψητό κοτόπουλο και πατάτες. Θέλει φαντασία». Κάποιοι άλλοι έχουν προχωρήσει ένα βήμα παραπάνω, καλλιεργώντας μέρος των τροφίμων τους στις αυλές ή μεταποιώντας και επιδιορθώνοντας παλιά έπιπλα και άλλα αντικείμενα αντί να αγοράζουν καινούργια. «Εδώ και δύο χρόνια έχω αρχίσει να καλλιεργώ λαχανικά μόνος μου. Φέτος ετοιμάζω σύστημα υδρορροών το οποίο θα συγκεντρώνει νερό σε δεξαμενή για τα ποτιστικά του επόμενου καλοκαιριού», αναφέρει ο Βασ. Διαμαντίδης, ιδιωτικός υπάλληλος.

Μεγάλο ενδιαφέρον παρατηρείται τους τελευταίους μήνες και όσον αφορά τους τρόπους εξοικονόμησης ηλεκτρικού ρεύματος. «Φέτος σημειώθηκε πολύ μεγάλος περιορισμός της κατανάλωσης ενέργειας τον χειμώνα (αν και ήταν από τους πιο βαρείς των τελευταίων ετών) - γεγονός που οφείλεται προφανώς στην πτώση του εισοδήματος των νοικοκυριών. Ακριβώς αυτή η συγκυρία κάνει το μήνυμα της εξοικονόμησης ακόμα πιο επίκαιρο, δίδοντας έμφαση σε παρεμβάσεις εκεί ακριβώς που διαπιστώνεται σπατάλη και όχι σε κάθετες περικοπές», σχολιάζει στην «Κ» ο Μιχ. Προδρόμου, συνεργάτης της WWF σε θέματα κλιματικής αλλαγής και ενέργειας.

Τα μέτρα αυτά δεν είναι περίπλοκα. Για παράδειγμα, η καλή μόνωση του σπιτιού εξοικονομεί έως και 40% ενέργειας για θέρμανση, η τοποθέτηση σύγχρονων κουφωμάτων 20% εξοικονόμηση ρεύματος, αντικατάσταση του παλαιού ψυγείου με ένα που έχει σήμανση Α++ και καίει 40%-50% λιγότερο. Η αντικατάσταση του κοινού λέβητα με συμπίεσης εξοικονομεί 15%-20% ενέργεια. Η αντικατάσταση 5 κοινών λαμπτήρων με λαμπτήρες εξοικονόμησης γλιτώνει περίπου 15 ευρώ τον χρόνο. Η τοποθέτηση ηλιακού θερμοσίφωνα προσφέρει δωρεάν νερό σχεδόν όλο τον χρόνο και η απόσβεση της εγκατάστασής του γίνεται σε 4-5 χρόνια. Ενα σύστημα φωτοβολταϊκών ισχύος 5kWp απαιτεί επιφάνεια 35-50m² κεραμοσκεπής, κοστίζει περίπου 20.000 και θα αποφέρει ετήσιο εισόδημα 3.000 - 4.000 ευρώ (απόσβεση σε περίπου επτά χρόνια). Οσον αφορά την ενεργειακή σήμανση και ορθή χρήση ηλ. συσκευών, μπορείτε να επισκεφθείτε τον διαδικτυακό τόπο του WWF (http://www.ecotopten.gr/).

Η κρίση μπορεί να σώσει το περιβάλλον!

Η ύφεση στην οικονομία αποδεικνύεται πολύ καλή ευκαιρία να βάλουμε φρένο σε κακές συνήθειες που επιβαρύνουν όχι μόνο την τσέπη μας, αλλά και ολόκληρο τον πλανήτη...

Απλές πρακτικές, αν γίνονταν καθημερινές συνήθειες, θα μπορούσαν όχι μόνο να εξοικονομήσουν χρήματα, αλλά και να ενισχύσουν σημαντικά τις προσπάθειες διάσωσης του πλανήτη. Οι οικονομικές συγκυρίες μπορεί και να αποδειχθούν σωτήριες για το περιβάλλον. Η αντιμετώπιση της κρίσης και των νέων συνθηκών που διαμορφώνονται είναι μια καλή ευκαιρία για να γίνει αναθεώρηση του τρόπου ζωής όχι μόνο των Ελλήνων.

Ο Νίκος Χαραλαμπίδης, διευθυντής του ελληνικού γραφείου της Greenpeace, υποστηρίζει ότι η κρίση στην Ελλάδα αλλάζει τα δεδομένα και απαιτεί, έστω και εξ ανάγκης, φιλικές προς το περιβάλλον ενέργειες από τους πολίτες. «Η παρούσα κατάσταση είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να βάλουμε φρένο σε κακές συνήθειες που όχι μόνο επιβάρυναν την τσέπη μας, αλλά και τον πλανήτη», λέει και φέρνει ως παράδειγμα ότι με βάση παλαιότερα στοιχεία το 30% των τροφίμων κατέληγε στα σκουπίδια. «Σε γιορτινές περιόδους - π.χ. Χριστούγεννα -, όπου οι καταναλωτικές μας συνήθειες μεγεθύνονται, το ποσοστό αυτό έφθανε και το 40%. Η μείωση της κατανάλωσης, η οποία μπορεί να ευεργετήσει τον πλανήτη, μπορεί να έρθει μέσα από τον σωστό προγραμματισμό στα ψώνια του κάθε νοικοκυριού, την καλύτερη συντήρησή τους αλλά και την ποιοτική επιλογή των τροφίμων», λέει.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Greenpeace, το 87% του νερού που καταναλώνεται στην άρδευση των γεωργικών καλλιεργειών χάνεται: είτε γιατί εξατμίζεται, αφού οι αγρότες ποτίζουν σε ακατάλληλες ώρες, είτε από διαρροές των αρδευτικών καναλιών.

Αν η οικολογική συνείδηση επεκταθεί στο τραπέζι μας και περιορίσουμε - για παράδειγμα - την κατανάλωση κρέατος, τότε οι επιπτώσεις που προκαλεί η μόλυνση από το άζωτο (προέρχεται κυρίως από αγροκτήματα, κτηνοτροφικές μονάδες, οχήματα και βιομηχανικά απόβλητα) στην υγεία αλλά και στο περιβάλλον θα περιοριστούν σημαντικά. Αυτό υποστηρίζει έρευνα της European Nitrogen Assessment, η οποία διαπιστώνει ότι η ρύπανση από τα οξείδια του αζώτου στοιχίζει στον κάθε Ευρωπαίο από 150 έως 740 ευρώ τον χρόνο. Η έρευνα έγινε από 200 ειδικούς σε 21 χώρες. Το 60% αυτού του κόστους προκύπτει από τα οξείδια του αζώτου που προκαλούνται από τα καύσιμα για την παραγωγή ενέργειας και τις μεταφορές και το 40% από τη χρήση αζωτούχων λιπασμάτων στον αγροτικό τομέα. Η λύση που προτείνει ο επικεφαλής της έρευνας Μαρκ Σάτον, καθηγητής στο Κέντρο Οικολογίας και Υδρολογίας του Εδιμβούργου, είναι να μειώσουμε το κρέας που καταναλώνουμε, αφού το 85% των αζωτούχων λιπασμάτων στην Ευρώπη χρησιμοποιείται για την παραγωγή ζωοτροφών.

Σ' αυτή την κατεύθυνση λειτουργεί το Slow Food: είναι ένα διεθνές κίνημα με βασικό στόχο την προστασία της τοπικής διατροφικής κληρονομιάς, της τοπικής διατροφικής ποικιλότητας και ταυτότητας, καθώς και την προστασία του δικαιώματος στη γευστική απόλαυση. Πρόκειται για ένα κίνημα αντίστασης ενάντια στην εξάπλωση του fast food. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το κόστος διατροφής μιας οικογένειας θα μειωνόταν έως και κατά 30% αν επέλεγε τοπικά προϊόντα, τα οποία δεν θα είχαν επιβαρυνθεί με το μεταφορικό κόστος, ούτε με το κόστος για τη συντήρησή τους προκειμένου να αντέξουν τη μεταφορά από τον τόπο παραγωγής στις διεθνείς αγορές. 

Ζωή Λιάκα tanea gr