Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τις θερμοστατικές βαλβίδες των θερμαντικών σωμάτων;

από τον Χρήστο Σανδαλίδη H/M Μηχανικό
Οι θερμοστατικές βαλβίδες ή αλλιώς θερμοστατικές κεφαλές είναι απαραίτητες σε κάθε κεντρική εγκατάσταση καθώς επιφέρουν σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας. Ας δούμε όμως πώς ακριβώς επιτυγχάνεται αυτό.

Πώς ελέγχεται μία κεντρική εγκατάσταση θέρμανσης;

Κατά κανόνα ο έλεγχος γίνεται με ένα θερμοστάτη εγκατεστημένo - συνήθως - στο σαλόνι που είναι ρυθμισμένος - συνήθως- στους 20˚C.
Ο θερμοστάτης παρακολουθεί τη θερμοκρασία του σαλονιού και όταν

• η θερμοκρασία πέσει κάτω από τους 20˚C και
• είμαστε μέσα στο διάστημα που έχουμε προγραμματίσει,

στέλνει εντολή στο λέβητα να ξεκινήσει και να στείλει ζεστό νερό σε όλα τα θερμαντικά σώματα. Όταν στη συνέχεια η

• η θερμοκρασία ξεπεράσει τους 20˚C ή
• λήξει το διάστημα που έχουμε προγραμματίσει

δίνει εντολή στον λέβητα να διακόψει και να πάψει να στέλνει ζεστό νερό.

Όλα αυτά ισχύουν για το σαλόνι. Τι γίνεται όμως στο βορεινό υπνοδωμάτιο όπου κοιμάται ο παππούς; Τι γίνεται στην κουζίνα όπου ο ηλεκτρικός φούρνος και δύο εστίες είναι σε λειτουργία; Τι γίνεται στο παιδικό δωμάτιο που είναι μαζεμένοι 6 πιτσιρίκοι και χοροπηδούν;
Απάντηση: Τίποτα. Ο κεντρικός θερμοστάτης δεν αντιλαμβάνεται τίποτα από όλα αυτά. Το σύστημα κεντρικής θέρμανσης σχεδιάστηκε να ελέγχεται από τον κεντρικό θερμοστάτη του σαλονιού και ο θερμοστάτης δεν αντιλαμβάνεται τίποτα από όλα αυτά που συμβαίνουν στα υπόλοιπα δωμάτια.
Και όμως υπάρχει απλή λύση που δίνει απάντηση σε όλα τα παραπάνω και το σημαντικότερο, μας εξοικονομεί μέχρι και 30% καύσιμο .

Τι είναι και πώς λειτουργούν οι θερμοστατικές βαλβίδες;

Οι θερμοστατικές βαλβίδες είναι συσκευές που τοποθετούνται στα θερμαντικά σώματα και επιτρέπουν την αυτόματη ρύθμιση της ροής του ζεστού νερού και κατά συνέπεια τον έλεγχο της θερμοκρασίας του κάθε χώρου ξεχωριστά.
Και επειδή ένα video είναι 1000 λέξεις.
http://heating.danfoss.com/PCMPDF/operation_princip_facelift.swf
 
Οι θερμοστατικές βαλβίδες χωρίζονται σε χειροκίνητες ή αυτόματες ψηφιακές.
 

Πώς ρυθμίζονται οι θερμοστατικές βαλβίδες;

Η θερμοστατική βαλβίδα αποτελείται από έναν περιστρεφόμενο τροχό με ρυθμίσεις '*' και τους αριθμούς 1 έως 5.
Η ρύθμιση '*' είναι προστασία από παγετό, δηλαδή το θερμαντικό σώμα παραμένει κλειστό εκτός και αν η θερμοκρασία του χώρου κατέβει κάτω από τους 6˚C.
Στο καθιστικό/σαλόνι η συνηθισμένη ρύθμιση είναι 3 ή 4, ενώ στα υπνοδωμάτια πρέπει να είναι 1 ή 2.
http://heating.danfoss.com/PCMPDF/trv01_CEN.swf

Κόστος θερμοστατικών βαλβίδων και χρόνος απόσβεσης

Όπως αναλύσαμε παραπάνω οι θερμοστατικές βαλβίδες στα θερμαντικά σώματα μας επιτρέπουν να εξοικονομήσουμε σημαντική ενέργεια για θέρμανση.
Το κόστος αγοράς + εγκατάστασης θα το υπολογίσουμε περίπου €25/ θερμαντικό σώμα.
Για ένα διαμέρισμα με 10 θερμαντικά σώματα το κόστος εγκατάστασης είναι €250. Αν γίνει σωστή χρήση π.χ κλείσουμε τα θερμαντικά σώματα στα δωμάτια που σπάνια τα χρησιμοποιούμε και με κόστος πετρελαίου θέρμανσης €1,2/lit ο χρόνος απόσβεσης μπορεί να είναι ένας μήνας.

Γιατί συναντάμε σπάνια θερμοστατικές βαλβίδες στις ελληνικές πολυκατοικίες;

Για όλο τον υπόλοιπο κόσμο η θερμοστατική βαλβίδα αποτελεί απαραίτητο εξάρτημα κάθε θερμαντικού σώματος.
Δυστυχώς στη χώρα μας, στις περισσότερες πολυκατοικίες με κεντρική θέρμανση, η κατανομή της δαπάνης θέρμανσης γίνεται με ωρομετρητές και όχι με θερμιδομετρητές.
Έτσι ο ιδιοκτήτης ή ενοικιαστής που θα προσθέσει θερμοστατικές βαλβίδες στα θερμαντικά σώματα του διαμερίσματος του θα πετύχει μεν εξοικονόμηση στην ενέργεια αλλά δε θα πετύχει εξοικονόμηση στο λογαριασμό της θέρμανσης.
Η εξήγηση για αυτό είναι ότι ο ωρομετρητής του διαμερίσματος μετρά τις ώρες που το διαμέρισμα ζητά ενέργεια (θέρμανση) και όχι πόση ενέργεια ζητά.

Πώς γίνεται η εγκατάσταση των θερμοστατικών βαλβίδων σε υπάρχουσα εγακτάσταση;

Οι θερμοστατικές βαλβίδες είναι απλές στην τοποθέτηση στους υπάρχοντες διακόπτες και ΔΕ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ να αδειάσουμε το νερό απο το σώμα και το κύκλωμα.

Πώς λειτουργεί μία θερμοστατική βαλβίδα;

Η θερμοστατική βαλβίδα αποτελείται από τύμπανα πεπλατυσμένα που εσωτερικά φέρουν υγρό, το οποίο θερμαινόμενο από τον αέρα του χώρου διαστέλλεται και αυξάνει το πάχος των τυμπάνων. Η διόγκωση των τυμπάνων γίνεται αιτία μετακίνησης ενός εμβόλου, το οποίο ελέγχει την ποσότητα του νερού που διέρχεται από το σώμα. Έτσι η θερμοκρασία του σώματος εξαρτάται από την παροχή του νερού και η ισχύς του μεταβάλλεται ανάλογα, επιτρέποντάς μας, με την κατάλληλη ρύθμιση της θερμοστατικής κεφαλής, να ρυθμίσουμε τη θερμοκρασία του χώρου. Η θερμοστατική κεφαλή πρέπει να τοποθετείται με τον άξονά της οριζόντιο.

Πλεονεκτήματα θερμοστατικών βαλβίδων

• μπορεί να μας προσφέρει μέχρι και 30% οικονομία στην κατανάλωση καυσίμου
• μπορούμε να ρυθμίσουμε τη θερμοκρασία κάθε δωματίου σώματος σύμφωνα με τις πραγματικές απαιτήσεις μας.
• κλείνουν αυτόματα το θερμαντικό σώμα κάθε φορά που ανοίγει ένα παράθυρο ώστε να αποφευχθεί η σπατάλη ενέργειας
• μπορούμε να προσαρμόσουμε τη θερμοκρασία κάθε δωματίου σύμφωνα με τις προσωπικές απαιτήσεις κάθε μέλους την οικογένειας

Τι πρέπει να προσέξουμε;

Σε ένα τουλάχιστον θερμαντικό σώμα, κατά προτίμηση του σαλονιού, όπου βρίσκεται ο κεντρικός θερμοστάστης, να μην εγκαταστήσουμε θερμοστατική βαλβίδα.
Έτσι αποφεύγουμε την περίπτωση όπου όλα τα θερμαντικά σώματα είναι ταυτόχρονα κλειστά και συνεπώς δεν μπορεί να κυκλοφορήσει το ζεστό νερό στο δίκτυο.

Συμπέρασμα

Αν διαμένετε σε πολυκατοικία με θερμιδομετρητές ή σε μονοκατοικία και δεν έχετε θερμοστατικές βαλβίδες στα θερμαντικά σώματα, επενδύστε άμεσα σε αυτές.
Με σωστή ρύθμιση τους (θυμηθείτε '*' στα δωμάτια που δε λειτουργούν) μην εκπλαγείτε αν δείτε τα lit του πετρελαίου ή τα m του αερίου ελαττωμένα κατά 50%.
 http://www.ti-soft.com