Το φυσικό αέριο κατέχει την πρωτοκαθεδρία στην παραγωγή ενέργειας στη Ρωσία. Ωστόσο, οι μεγάλες εξαγωγές σχιστολιθικού άνθρακα από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη, επηρεάζουν την “ενεργειακή αγορά”, ενώ ξαναφέρνουν στο προσκήνιο τη στρατηγική σημασία του άνθρακα.
-
Όταν γίνεται λόγος για την ανταγωνιστικότητα της ρωσικής οικονομίας, στην πρώτη θέση τοποθετούνται πάντα οι τομείς της οικονομίας που σχετίζονται με τις υψηλές τεχνολογίες, στις οποίες πάρα πολύ σπάνια περιλαμβάνεται η βιομηχανία καυσίμων.
Τουλάχιστον, γίνονται κάποιες αναφορές για εκσυγχρονισμό των διυλιστηρίων, καθώς η ποιότητα και η τιμή της βενζίνης είναι ένα θέμα που δεν αφορά μόνο όσους σχετίζονται επαγγελματικά με τον χώρο αυτό. Ωστόσο, για τη βιομηχανία του άνθρακα, δεν γίνεται καμία αναφορά.
Παράλληλα, η εξόρυξη σχιστολιθικού άνθρακα, ενός τομέα αν μη τι άλλο υψηλής τεχνολογίας, αποτελεί μια σοβαρή απειλή για ολόκληρη τη βιομηχανία καυσίμων της Ρωσίας, και ιδιαίτερα για τη βιομηχανία του άνθρακα. Το πλεόνασμα του συγκεκριμένου καυσίμου στην εσωτερική αγορά των ΗΠΑ, ώθησε τους αμερικανούς εξαγωγείς να αυξήσουν σημαντικά τις προμήθειες στην εξωτερική αγορά, και κατά πρώτο λόγο στην Ευρώπη. Οι χώρες της ΕΕ το 2011 εισήγαγαν 17,8 εκατ. τόνους ενεργειακού άνθρακα από την Αμερική, δηλαδή μια ποσότητα κατά 10 εκατ. τόνους μεγαλύτερη σε σύγκριση με το 2010.
Φυσικό αέριο και άνθρακας
Με ποιό τρόπο το γεγονός αυτό θα επηρεάσει το ενεργειακό ισοζύγιο της Ρωσίας; Μια πιθανότατη εκδοχή είναι η εξής: Οι Ευρωπαίοι προσπαθούν να μειώσουν την εξάρτησή τους, και άρα τις αγορές τους από την Gazprom, το ρωσικό φυσικό αέριο παραμένει στην εσωτερική αγορά, γεγονός που με τη σειρά του οδηγεί στην ελάττωση της χρήσης του άνθρακα ως καύσιμης ύλης στη Ρωσία.
Το αποτέλεσμα θα είναι ότι το ισοζύγιο στη χρήση καυσίμων στη Ρωσία, θα γίνει ακόμη πιο υπερτροφικό. Σήμερα το μερίδιο του φυσικού αερίου στην εσωτερική αγορά, είναι ήδη στο 53,4%, ενώ του άνθρακα μόνο 15,8%, συμπεριλαμβανομένων των θερμοηλεκτρικών σταθμών, όπου το ισοζύγιο είναι 70% και 25% αντίστοιχα. Το φυσικό αέριο έχει παραγκωνίσει πλέον τον άνθρακα ως καύσιμο για τους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς στο ευρωπαϊκό τμήμα της Ρωσίας, ενώ η συγκεκριμένη διαδικασία έχει ξεκινήσει πλέον και στην Άπω Ανατολή.
Το αποτέλεσμα θα είναι οι ρωσικές εταιρίες άνθρακα να συνεχίσουν, όπως και πριν, την αύξηση των εξαγωγών άνθρακα. Το 2012 μπορεί να ξεπεράσουν τους 120 εκατ. τόνους (αντί 111 εκατ. το περασμένο έτος), τοποθετώντας τις στην 3η θέση παγκοσμίως μετά την Ινδονησία και την Αυστραλία. Από τη μία πλευρά, το γεγονός αυτό εξασφαλίζει την εισροή επενδύσεων σε ξένο συνάλλαγμα για την ανανέωση ή τον μερικό εκσυγχρονισμό των ανθρακωρυχείων. Από την άλλη, εξαιτίας της παρατεταμένης πτώσης των τιμών στην παγκόσμια αγορά το τελευταίο διάστημα, οι εταιρίες άνθρακα έχουν απολέσει κέρδη ύψους περίπου 1,25 δις ευρώ, ενώ οι επενδύσεις ως το τέλος του έτους θα μειωθούν κατά 1,5 δις ευρώ, που μεταφράζεται σε ένα ποσοστό 40%.
Ενεργειακή ασφάλεια
Αν αναφερθούμε στην τρέχουσα κατάσταση της βιομηχανίας άνθρακα στη Ρωσία. Σε αυτή είναι εμφανείς κάποιες θετικές τάσεις. Η προτεραιότητα στις εξαγωγές υποχρεώνει τον συγκεκριμένο κλάδο να αυξάνει την επεξεργασία του άνθρακα στη χώρα. Σήμερα, οι ρυθμοί αύξησης της επεξεργασίας έχουν φτάσει να ξεπερνούν τους ρυθμούς παραγωγής. Σε αντίθεση με τη Ρωσία, η συγκεκριμένη καύσιμη ύλη απολαμβάνει μεγάλη ζήτηση στο εξωτερικό.
Επί της ουσίας, μοναδική διέξοδος για τους ρώσους παραγωγούς άνθρακα είναι να αξιοποιήσουν ακόμη περισσότερο τα προϊόντα από άνθρακα στα μέρη όπου αυτό παράγεται, χρησιμοποιώντας τα επίσης και για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας προς δικήν τους χρήση. Ιδιαίτερης προσοχής χρήζει η ανάπτυξη των τεχνολογιών αεριοποίησης του άνθρακα, η δημιουργία χημικών προϊόντων από άνθρακα με πιο αποτελεσματικές ιδιότητες στην κατανάλωση και μεγαλύτερη χρηματική αξία. Κάτι τέτοιο όμως προϋποθέτει την εισαγωγή νέων εφαρμογών στην οργανωτική και τεχνολογική δομή των εταιριών άνθρακα.
Σημαντικότατες προόδους ως προς αυτή την κατεύθυνση έχει σημειώσει το συγκρότημα ενεργειακής εκμετάλλευσης του άνθρακα στο Καρακάν, στην περιοχή του Κουζμπάς, η δημιουργία του οποίου ξεκίνησε το 2010. Το έργο αυτό θα συνδυάσει την παραγωγή και επεξεργασία, στη βάση του κοιτάσματος άνθρακα Καρακάν (περιοχή Μπελόβσκι, Κουζμπάς). Η δομή παραγωγής του συγκροτήματος προβλέπει τη δημιουργία υποδομών που θα αποφέρουν εξόρυξη 8 εκατ. τόνων άνθρακα ετησίως (με δυνατότητα αύξησης στα 10 εκατ.), τη δημιουργία συγκροτήματος επεξεργασίας 6 εκατ. τόνων ετησίως, εργοστασίου παραγωγής ημιοπτάνθρακα από λιγνίτη, θερμοηλεκτρικού σταθμού 45 mw, ολοκληρωμένου συστήματος μεταφοράς και αποθήκευσης φορτίου 10 εκατ. τόνων το χρόνο.
Ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα των συγκροτημάτων αυτών είναι ότι θα επιτρέψουν σε περιοχές με ελλείψεις στην ενεργοδότηση, όπως η περιφέρεια Κεμερόβο, να εξασφαλίζει η ίδια την ηλεκτρική της ενέργεια, να μειώσει την ενεργειακή εξάρτηση των επιχειρήσεων άνθρακα του Κουζμπάς από την ομοσπονδιακή ενεργειακή αγορά. Επίσης, παρουσιάζεται η δυνατότητα αντικατάστασης του ακριβού οπτάνθρακα με τον πιο φτηνό ημιοπτάνθρακα από λιγνίτη ή τύρφη, ως αναγωγέα του άνθρακα στις μεταλλουργικές εγκαταστάσεις του Κουζμπάς.
Η αύξηση της κατανάλωσης άνθρακα στη χώρα δεν σχετίζεται μόνο με την βελτιστοποίηση της ενεργειακής ισορροπίας. Εξυπηρετεί ακόμη την ενεργειακή ασφάλεια, αλλά και οικονομικές σκοπιμότητες. Διότι, η εφαρμογή αποτελεσματικών τεχνολογιών στη βαθιά επεξεργασία του άνθρακα θα μας επιτρέψει να προσαρμοστούμε καλύτερα στις διεθνείς συγκυρίες και να σταθεροποιήσουμε την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη των πόλεων που βασίζονται σε ένα μόνο τομέα βιομηχανικής παραγωγής.
--
Ο Γεώργκι Κρασνιάνσκι είναι πρόεδρος της Ρωσικής οργανωτικής επιτροπής του Παγκόσμιου Κογκρέσου Ορυκτού Πλούτου.
-
[*]Хождение по энергетическим углям
Читать полностью: http://www.rbcdaily.ru/2012/10/29/tek/562949985020629
GR
FR
DE
ES
IT
RU
EU
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου