Νέο είδος ανθρώπου βρέθηκε στα Βαλκάνια

Του Φώτη Νικολαΐδη (Α)

Από την εξέταση των υπολειμμάτων ενός ανθρώπου που βρέθηκε στο σπήλαιο Μάλα Μπαλάνιστα στο Σιτσέβο Γκορτζ στη νότια Σερβία, εξήχθησαν σημαντικά συμπεράσματα για την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους και ειδικότερα για την εξέλιξη του ανθρώπου στο χώρο των Βαλκανίων.
Στον άνθρωπο αυτό δόθηκε η κωδική ονομασία BH-1. Η μορφολογία της σιαγώνος και των δοντιών που βρέθηκαν διαφέρει σημαντικά από τα αντίστοιχα χαρακτηριστικά των ανθρώπων της ίδιας περιόδου που βρέθηκαν στη δυτική Ευρώπη.
Ο σκελετός αυτός είναι ο παλαιότερος που έχει βρεθεί μέχρι τώρα στα Βαλκάνια και οι ειδικοί τον τοποθετούν ανάμεσα στα 397.000 και 525.000 χρόνια, στηριζόμενοι σε σύγχρονες μεθόδους αναλύσεων (ESR-US και ESR-CSUS, 230Th234U ). Οι εξετάσεις αυτές πραγματοποιήθηκαν από μια ομάδα πανεπιστημιακών καθηγητών-ερευνητών από τον Καναδά και το Βελιγράδι.

Η χρονική αυτή περίοδος αντιστοιχεί με τον άνθρωπο Homo heidelbergensis, που υπήρχε την ίδια περίοδο στη δυτική Ευρώπη και θεωρείται από πολλούς επιστήμονες σαν το πρώτο στάδιο εξέλιξης των Νεάντερταλ, όμως μια άλλη μερίδα επιστημόνων ενστερνίζεται την άποψη ότι ο Homo heidelbergensis μπορεί να αποτελεί πρόγονο των Νεάντερταλ ή των ανθρώπων ή και των δύο μαζί.
Ο άνθρωπος που βρέθηκε στο σπήλαιο Μάλα Μπαλάνιστα δεν φέρει τα χαρακτηριστικά του Νεάντερταλ και θέτει πολλά ερωτήματα , όσον αφορά τους πρώτους ανθρώπους που ζούσαν στον βαλκανικό χώρο κατά την Πρώιμη και Ανώτερη Πλειστόκαινο εποχή, που θεωρείται πολύ κρίσιμη στην εξέλιξη της μορφολογίας του ανθρώπου.
Την εποχή αυτή υπήρχαν στην δυτική Ευρώπη πολλές αποκομμένες ομάδες ανθρώπων, εξ αιτίας των παγετώνων, όμως το ίδιο φαινόμενο δεν συνέβη στην νοτιοανατολική Ευρώπη, όπου οι επικοινωνίες ανάμεσα στην Ευρώπη και την Ασία ήταν ανοιχτές. Το γεγονός αυτό επηρέασε διαφορετικά την εξέλιξη των πρώιμων ανθρώπων στην νοτιοανατολική Ευρώπη και ο σκελετός BH-1 αποτελεί δείγμα αυτής της διαφορετικότητας.
Η Μιργιάνα Ροκσάντιτς, καθηγήτρια του πανεπιστημίου Γουίνιπεγκ του Καναδά, επισημαίνει ότι από την μελέτη του σκελετού επιβεβαιώνεται ότι η νοτιοανατολική Ευρώπη αποτελούσε την πύλη της ευρωπαϊκής ηπείρου και ένα από τα τρία καταφύγια στον πλανήτη, όπου οι άνθρωποι και τα ζώα έβρισκαν ασφαλή καταφύγια την εποχή των παγετώνων.
Στο σπήλαιο Μάλα Μπαλάνιστα πραγματοποιούνται συστηματικές έρευνες από το 2004. Στην Σερβία και στο Μοντενέγκρο υπάρχουν πάνω από 100 σπήλαια , που πιθανόν να κρύβουν παλαιολιθικά μυστικά , όπως και τα σπήλαια της Ελλάδας, της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας . Ο σκελετός αυτό είχε βρεθεί το 2008 και τα πορίσματα των πρόσφατων ερευνών δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Human Evolution.
 .agelioforos.gr
8/2/13
--

Homo heidelbergensis